Na de zoveelste raid in de VS, waarbij een dolle schutter medeburgers in koelen bloede afmaakt, laait de discussie over wapenbezit weer op. Vaak komt Zwitserland in het vizier, het land met een ongekend hoog particulier wapenbezit en tegelijkertijd zo ongeveer het veiligste land ter wereld. Toch? Dit schreef ik er verleden jaar over, voor de nieuwssite apache.be:
Onder de prikkelende titel ‘Waarom mogen wij, burgers, niet meehelpen aan onze veiligheid?’, schreef Jonas Naeyaert – hoofdredacteur van de conservatieve nieuwssite SCEPTR.net – in Knack een pleidooi om de wapenwetgeving te versoepelen. ‘Eén moedige burger kan het verschil maken’, aldus Naeyaert. Terecht maakt hij de afweging over de effectiviteit van al dat groen op straat en besluit vervolgens
dat er simpelweg te weinig blauw voorhanden is. Zover kan ik nog meegaan in zijn denkpiste. Gesteld dat het aanpakken van terreur überhaupt al lukt met meer machinepistolen op luchthavens en stations. Maar met zijn hypothese dat probleem op te lossen door ‘..uw buur die een wapen draagt’, slaat hij de plank mis.
Ten eerste is het mijns inziens een teken van beschaving als het geweldsprimaat in handen van de staat blijft. Ik zou niet weten hoe burgers in welke situatie dan ook, met vuurwapens zouden kunnen bijdragen aan de veiligheid. Los van schietoefeningen is het vooral van belang dat de schutter kan inschatten hoeveel gevaar er voor de omstanders bestaat, inclusief slachtofferrisico’s door afketsende kogels. Schieten op een vast doel in de serene rust van een schietbaan, is iets totaal anders dan mikken op een bewegend doelwit in een hectische ruimte vol over elkaar struikelend winkelpubliek in doodsangst. En dan moet de ‘brave buur’ nog de afweging maken een mens neer te schieten. Dood te schieten wellicht. Een psychische belasting die zelfs ervaren politiepersoneel niet in de koude kleren gaat zitten.
Exit geoefende sportschutters dus.
Gelukkig maakt Naeyaert die afweging zelf ook al. Maar dan komt een ietwat vreemde bocht. Hij pleit voor meer overheidsvertrouwen in burgers die al een verleden bij ordediensten hadden. Die zouden toch wel met een wapen op zak door een shoppingcenter mogen slenteren? Alleen het al dan niet dragen van een uniform maakt toch niet het verschil, zo vraagt hij zich af. Dat doet het wel. Al was het maar om het winkelend publiek duidelijk te maken dat degene die ineens zijn wapen trekt om een terrorist neer te schieten, niet zélf een terrorist is. Alleen degene die zich in groen of blauw hijst mag wapens dragen, verder niemand. Punt.
Nog vreemder wordt het als Naeyaert de vergelijking met Zwitserland trekt. Het land doet de hoofdredacteur van een nieuwssite vooral denken aan Alpen, jodelaars, vriendelijke mensen en vooral: veiligheid. Dat het aantal moorden vergelijkbaar is met hier, en het aantal ongelukken en zelfmoorden met vuurwapens fors hoger, is hem klaarblijkelijk ontgaan. Dat afgezwaaiden weliswaar hun wapen mee naar huis krijgen, maar dat dit louter is bedoeld voor militaire oefeningen en niet om op een rockfestival mee rond te zwaaien ook, zo te zien. Zijn argument blijkt dus een vals argument.
Bovendien kent Zwitserland een dienstplicht van achttien maanden, waarin de burger degelijk getraind wordt in het gebruik van wapens. Ik hoop maar dat het er wat serieuzer aan toe gaat als toen men hier te lande de dienstplicht nog had en het bij het afvuren van een paar losse flodders bleef.
Vertaald naar de huidige Belgische situatie zonder dienstplicht, zou het dan hooguit kunnen gaan om gepensioneerd of actief leger- en politiepersoneel. Bij de wapensnelheid en -accuratesse van gepensioneerden stel ik mij vragen, maar die actieven, die zouden toch een dienstpistool in hun winkelmandje kunnen verstoppen? Misschien, als we vervolgens uitgaan van werkuren van 24/7, want dat betekent dat voor de betrokkenen.
Het plan lijkt mij dus zelfs als proefballon al afgeschoten. Naeyaert had ook het Verenigd Koninkrijk als voorbeeld kunnen nemen, waar zelfs de politie – onlangs nog, na de aanslagen, op eigen uitdrukkelijk verzoek – onbewapend blijft. En dat met een conservatieve regering. Maar goed, zelfs dat zal wel weer een links argument zijn.
Shoot me.